Veilig werken op daken met zonnepanelen

Cock de Jong - Managing director - MARQ Safety Concepts B.V.

Voor niets gaat de zon op en veel professionele gebouweigenaren besluiten hun platte daken te benutten voor het opwekken van energie. Met het installeren van zonnepanelen wordt een zo maximaal mogelijk rendement gerealiseerd. Maar hoe is het eigenlijk gesteld met het veilig kunnen werken op dergelijke daken?

Platte daken benutten voor het opwekken van energie

Bij veel gebouweigenaren ligt de lat hoog als het gaat om CO2-reductie, energiebesparing en energieopwekking. We zien steeds vaker dat deze hoge ambities worden verwezenlijk door bijvoorbeeld het vervangen van alle traditionele verlichting door ledverlichting, het extra isoleren van daken en het plaatsen van zonnepanelen op de daken van hun gebouwen.

Zo was er eens een wethouder die zijn ambities wilde waarmaken en het rigoureuze besluit nam zonnepanelen te laten plaatsen. En dan niet op één gebouw, nee, dan ook maar meteen op álle gemeentelijke gebouwen. Hij vroeg de afdeling vastgoedbeheer om snel een aanbesteding op poten te zetten en daarbij te streven naar een zo hoog mogelijke opbrengst tegen de laagste kosten. Want: veel gebouwen betekent immers veel dakoppervlak, veel dakoppervlak veel zonnepanelen, en veel zonnepalen - inderdaad - inkoopvoordeel.

Voor een hoog rendement moeten alle vierkante meters volledig worden benut

De zonnepanelenleveranciers sloegen vervolgens aan het rekenen. En zij weten het als geen ander: iedere vierkante meter dakoppervlak is energieopbrengst, de opdrachtgever wil rendement zien en dus moeten al die vierkante meters zo volledig mogelijk worden benut. Op Google Earth foto’s werden de zonnepanelen als mooie blauwe vlakjes ‘ingetekend’ op de desbetreffende daken. Zo strak als het kon, van rand tot rand. Per saldo leveren alle gebouwen bij elkaar opgeteld een dusdanig totaaloppervlak aan zonnepanelen op dat grootschalige inkoop zeer interessant maakt. En dat is uiteindelijk ook wat de opdrachtgever wil: waar voor zijn geld.

Afijn, de aanbesteding is inmiddels achter de rug en de laagste inschrijver helemaal blij. Hij mag de zonnepanelen gaan leveren voor alle gebouwen van deze gemeente, en dat zijn er nogal wat. De vastgoedbeheerder had ondertussen zijn gebouwdossiers er alvast bij gepakt om zich te kunnen voorbereiden op de daadwerkelijke uitvoering.

Met een Dak RI&E inventariseerde hij alle kortdurende onderhoudswerkzaamheden

Bij het bestuderen van een van de dossiers stuitte hij op een Dak Risico-Inventarisatie & -Evaluatie die hij eerder voor dit pand had laten maken. Hierbij zijn nauwgezet alle kortdurende onderhoudswerkzaamheden die met regelmaat op de daken van dit gebouw plaatsvinden, geïnventariseerd. Dit is vervolgens vertaald in een dakveiligheidsplan en er zijn permanente klim- en valbeveiligingsvoorzieningen op de daken aangebracht. Een kooiladder, veiligheidshekwerk bij de daktoegang en een permanent kabelsysteem op twee meter van de dakrand, waaraan men zich, door middel van een harnas en een veiligheidslijn, kan borgen tegen vallen van hoogte wanneer men werkzaamheden op de daken uitvoert.

Is er bij het plaatsen van zonnepanelen nagedacht over dakveiligheid?

En binnenkort komen er dus zonnepanelen op deze daken. “Is er daarbij nagedacht over dakveiligheid: over bereikbaarheid, struikelgevaar en over het risico van vallen van hoogte? Wat betekent het plaatsen van de zonnepanelen voor werkzaamheden van andere partijen op de daken. En welke inspectie-, reparatie-, onderhouds- en reinigingswerkzaamheden worden er in de beheerfase aan de zonnepanelen zelf uitgevoerd?”

Zeer legitieme vragen nu de zonnepanelen allemaal ook nog eens tot strak tegen de dakrand zijn ‘geëngineerd’. Maar het legplan van de zonnepanelen, dat is inmiddels niet meer aan te passen. Dat zou te grote financiële consequenties met zich meebrengen. Het aanwezige kabelsysteem zal dus worden verwijderd, langs en tussen de zonnepanelen zullen er geen looppaden worden vrijgehouden en er kan gewoonweg niet meer veilig worden gewerkt op deze daken. “Dat zal toch niet waar zijn?”, vraagt de vastgoedbeheerder zich af.

Zo gevaarlijk kunnen zonnepanelen dus zijn

De boze droom van deze vastgoedbeheerder blijkt helaas maar al te vaak werkelijkheid te zijn. De veiligheid van de mensen die geregeld op de daken moeten werken, komt hierdoor rechtstreeks in gevaar. Zo gevaarlijk kunnen zonnepanelen dus zijn.

Mogelijk heeft dit verhaal u aan het denken gezet. Maar is het dan ook aan u om dit te moeten organiseren? Welke rol speelt u hier eigenlijk in? Wat zijn uw verantwoordelijkheden? 

Neem eens contact met ons op (of maak een afspraak met een van onze erkende installateurs; ook zij staan u graag met raad en daad ter zijde).

Terug naar overzicht